Historia Parafii

Potok Górny początkowo nosił nazwę Wola Kulińska lub Nawsie, wymieniane są również nazwy Wilczy Potok, Dziewiczy Potok, Potok Ordynacki, Potok Górny i Potok Dolny. Król Henryk Walezy nadał Józefowi Wolińskiemu prawo do założenia tej wsi. W 1588 Potok znalazł się w dobrach Jana Zamoyskiego, a następnie Ordynacji Zamoyskiej, gdzie został w 1792 r. ośrodkiem klucza, przyjmując nazwę Potok Ordynacki. W 1973 r. Potok stał się stolicą samodzielnej gminy.

Barokowy kościół rzymskokatolicki pw. św. Jana Chrzciciela w Potoku Górnym został zbudowany w latach 1743-1754. Księgi parafialne dotyczące miejscowości są prowadzone w sposób ciągły od roku 1688. Pierwszy kościół został ufundowany w 1581 r. przez króla Stefana Batorego. Parafia istniała jeszcze przed 1581 r. i należała do diecezji przemyskiej aż do XIX wieku (dekanat tarnogrodzki archidiakonatu jarosławskiego). Terytorialnie parafia była rozległa.

Z biegiem lat szereg miejscowości odłączono od niej na rzecz powstających nowych parafii. Po Kongresie Wiedeńskim (1815) w granicach Galicji pozostały 2 wsie i obecnie tworzą one parafię w diecezji przemyskiej, również 2 wsie przeszły do parafii Huta Krzeszowska, wreszcie w r. 1919 powstała nowa parafia Lipiny.

Parafia została uposażona przez Stefana Batorego w r. 1581 (łan ziemi, łąka, 2 sadzawki, młyn). Rozwija się tu kult Matki Bożej, czego wyrazem są m.in. pielgrzymki do Leżajska, a pielgrzymuje w nich nawet ponad 300 parafian. Najtragiczniejsze czasy dla parafii Potok Górny oprócz zarazy cholery z 1777 r. to okres II wojny światowej, gdyż Potok Górny został dwukrotnie spacyfikowany. Los parafian w sposób tragiczny podzielili również księża: 19 XII 1943 r. zamordowano proboszcza, ks. Błażeja Nowosada, którego proces beatyfikacyjny się toczy, a jego kult jako męczennika się rozwija, natomiast 3 IX 1945 r. zamordowano proboszcza tej parafii ks. Ludwika Olechowskiego. Sługa Boży ks. Błażej Nowosad zginął 19 XII 1943 roku, w odwecie za zlikwidowanie przez oddziały partyzanckie kolaborującego z Niemcami Ukraińca Poryka. Oddziały ukraińskie pod dowództwem Włodzimierza Darmochwała wymordowały 19 mieszkańców, oraz spaliły większość zabudowań. Ks. Błażej Nowosad nie chciał opuszczać parafian pomimo wcześniejszych ostrzeżeń o zbliżającym się oddziale ukraińskim. Został zamordowany w sposób okrutny, m.in. zdzierano mu skórę z pleców i wyrywano paznokcie. Mimo tych okrutnych tortur, nie wydał swoich parafian, za co na koniec zabito go strzałem w głowę.

W latach 1990-1997 w wyniku starań, przyznano rejentalnie współwłasność cerkwi w Kulnie i cmentarza grzebalnego w Kulnie, parafii rzymskokatolickiej w Potoku Górnym i parafii prawosławnej w Tarnogrodzie. W 1997 r. Kulno przyłączono do parafii Bystre. Na terenie dawnej parafii Potok Górny znajdowały się 4 cerkwie unickie. Obecnie pozostała bardzo mała liczba prawosławnych. W archiwum parafii przechowuje się m.in. stare księgi parafialne od r. 1581, protokoły wizytacji biskupich i dziekańskich, oraz kronikę parafialną. Nie wiadomo kto był fundatorem pierwszego, drewnianego kościoła.

Z protokołu wizytacyjnego bpa przemyskiego z r. 1721 wynika, że został on zbudowany w r. 1583, konsekrowany – 11 XII 1611 r., przez bpa bakowskiego Walerego Lublinieckiego. Były w nim następujące ołtarze: główny, św. Jana Chrzciciela, św. Antoniego, św. Mikołaja, św. Kajetana, ołtarz w kaplicy MB Różańcowej, św. Franciszka i św. Józefa. Cmentarz przykościelny był ogrodzony parkanem, pokrytym daszkiem z gontu, na nim znajdowała się dzwonnica.
Obecnie istniejący kościół, św. Jana Chrzciciela, wybudowany w latach 1743-1754, głównie z fundacji ówczesnego proboszcza, ks. Grzegorza S. Jastrzębskiego, Teresy Zamoyskiej i Grabińskich. Kościół został konsekrowany 11 VII 1754 r. przez bpa Wacława Hieronima Sierakowskowkiego. Remontowany w 1922 r. i w 1935 r. W czasie remontu w latach 1936-1939 wykonano nowy sufit żelbetonowy, a dach pokryto blachą. W r. 1956 odnowiono wnętrza i z zewnątrz (wtedy zamalowano starą polichromię). W l. 1958-1960 i 1973 wykonano odnowienie kościoła. W latach 1990-1993 kościół był gruntownie remontowany.

Do parafii należą miejscowości:

Dąbrówka, Gózd Lipiński, Jedlinki, Naklik, Potok Górny, Szyszków, Wola Kulańska (Kolanka), Zagródki

Cmentarz grzebalny

Kapłani zmarli pochowani na cmentarzu parafialnym
Sługa Boży ks. Błażej Nowosad (+1943), ks. Fryderyk Więckowski, ks. Stanisław Knap (+1995), ks. Jan Cimek (+1998), ks. Jan Wnuk (+2001)